रुकुममा एडिएसएल सेवा

रुकुम/ जिल्लामा बिहीबारदेखि पहिलोपटक एडिएसएल इन्टरनेट सेवा सुचारु भएको छ । नेपाल टेलिकमको ल्यान्डलाइन फोन सेवा सञ्चालन भएको एक महिनापछि इन्टरनेट सेवा सञ्चालनमा ल्याइएको हो ।

टेलिकम रुकुमका प्रमुख कृष्णप्रसाद शर्माले हाललाई सदरमुकाममा मात्र सेवा सीमित रहे पनि बिस्तारै ग्रामीण क्षेत्रमा फोन पुगेपछि इन्टरनेट सेवा विस्तार गर्ने योजना रहेको जानकारी दिए ।

रुकुम सदरमुकाममा यसअघि भिस्याट प्रविधिको इन्टरनेट सञ्चालनमा आएको थियो । इन्टरनेट ढिलो चल्ने र एक मात्र साइबर भएकाले सेवाग्राही समस्यामा पर्दै आएका थिए । जिल्लामा पहिलोपटक एडिएसएल इन्टरनेट सञ्चालनमा आएपछि खलंगा बजारमा बिहीबार मात्रै २ वटा साइबर क्याफे खुलेका छन् । सेवाबापत दु्रत गतिको मासिक १५ सय र मध्यम गतिको १ हजार ७० रुपैयाँ तोकिएको छ ।

Fundamentals of Prosperous Nepal

-Janardan Sharma Prabhakar

Along with the political transition, Nepal has been engrossed with various economic problems. The global recession penetrated into the Nepalese economy impacting directly or indirectly. Moreover, political instability, corruption, financial disorderliness, merely profit-oriented investments, lack of confidence towards the banking sector among the people due to the failure in timely payment for the depositors, failure to promote productive sector, swarming imports and unbridled cross border smuggling of goods and services taking benefits of the open border between Nepal and India show that the country's economy has been deteriorating for long. Similarly, the country's economy could be measured through the state of it foreign currency reserves and balance of payment (BoP). Similarly, the recurrent expenditures of the government have surpassed the capital expenditures. Government has severely failed to construct development infrastructures so as to support in production. The budget of the government centers on the ministers and their henchmen. It rather promotes corruption and commissions instead of providing relief to the people at large. No budget targets to expand the productivity and production sector of the country. The backbone of the Nepalese economy, agriculture, is itself marginalized. Likewise, we are still practicing traditional agriculture system. The feudal land ownership system still exists. No one has given attention towards modernization of the means of production. And the country has not been able to tap the potentials of its locally available natural resources.
Given the situation of the country, the formation of its future strategy is very challenging. It is very challenging to get rid of such problems with out a radical reforms in the existing values. The main guiding principle is politics. So, the country should focus on drafting a new constitution as per the will and aspiration of the people to address every issues and move towards building the country a prosperous and sovereign one.
Similarly, political change is one of the crucial factors. The remnants of the feudal system should be eliminated for preserving the newly born republic and institutionalize it. Every organs of the government should be democratize and the access of the people should be guaranteed. People should have rights to speech, religion, health, employment, education, food, cloth and shelter. The participation in every sector should be inclusive and proportional restructuring the existing state structure.
The first measure to free the country from the existing feudal economy is the adoption of revolutionary and scientific land reform providing land to the tillers, modernizing and commercializing the agriculture. The government should come up with special and focused programmes to promote agriculture sector.

Similarly, the labour force should be enhanced with appropriate skills and trainings. The existing shortage of skilled manpower should be address urgently. The measures to protect the forest resources should be taken launching huge awareness campaigns to highlight the importance of forest. Likewise, to end the existing power outage and promote other industries, special programmes to generate power from micro, small and medium hydropower plants should be launched at village and district levels.
The tourism industry is one of the most potential sectors in the country. The country has many more opportunities to cash its cultural, geographical and natural heritages if appropriate programmes were introduced.
Similarly, other potential sector could be to set up industries based on locally available resources such as cement, iron, chemical fertilizer, herbal and other agriculture products and substitute the imports. The state should priorities export-oriented industries with ample subsidies, tax waive and grants.
If the state focused on the above mentioned sectors with its due priority, it will be a basis towards building sovereign economy. Thereafter, the existing trade deficit and balance of payment situation would also improve. There should be appropriate policies and mechanisms to utilize the remittance of the migrant workers in the productive sectors and sector of national interests. Therefore, for sovereign and free economy, the state should be able to create a kind of development wave among people with huge awareness campaigns, people

Source: Gateway Magazine

रुकुम बाउन्न पोखरी त्रिपन्न टाकुरी

गन्तव्य - कोपिला अधिकारी
माओवादी विद्रोहको उद्गमस्थल रुकुममा युद्धका घाउ मात्र छैनन्, मन बहलाउने अत्यन्तै सुन्दर गन्तव्यहरू पनि छन् । अहिलेसम्म व्यवस्थित रूपमा पर्यटनको विकास हुन नसके पनि प्रकृतिको नबिग्रिएको रूप हेर्न रुकुम उत्कृष्ट गन्तव्य हो । स्यार्पु ताल, तालको उत्तरमा रहेको सिमैछरी (झरना), बौलाह छरी, झार्लेबोटको रमणीय जङ्गगल, स्यार्पु तालबाट बगेर गएको दही खोला रुकुमका आकर्षण हुन् ।
पौराणिक भनाइअनुसार भीमसेनले बासोले ताछेको बासताछे पहरा, भीमसेनले नै छेलो हानेको ढुङ्गा, सर्पले चाटेको पहरालगायतका रमणीय स्थानको अवलोकन गर्न सकिन्छ त्यहाँ । स्यार्पु तालमा डुङ्गा चढेर सयर गर्न सकिन्छ भने भ्यूटावरबाट स्यार्पुतालको सम्पूर्ण अवलोकन गर्न सकिन्छ । यति मात्र हैन तपाईंले त्यहाँ सिस्ने हिमाल, कमल दह, देउराली गुफालगायतको अवलोकन गरी भरपुर आनन्द लिन सक्नुहुन्छ । 'बाउन्न पोखरी, त्रिपन्न टाकुरा'को जिल्ला रुकुमले पर्यटकहरूलाई साँच्चै आनन्द प्रदान गर्छ ।
रुकुमको सदरमुकाम मुसीकोटबाट साढे तीन घण्टाको यात्रा तय गर्दा रुकुमकोट पुगिन्छ, जहाँ ५२ पोखरी र ५३ टाकुरी (थुम्का) रहेका छन् । वास्तवमै यो ठाउँ अत्यन्तै मनमोहक रहेको छ । त्यहाँ रहेका पोखरीहरूमा फागुन-चैतमा कमल फक्रिएका हुन्छन् । त्यस समय कमलका पोटा (गुभा) खान पाइन्छ ।
रुकुम जिल्लाको सदरमुकाम मुसीकोटदेखि चार कोस उत्तरपूर्वमा पर्ने स्यार्पु ताल बाफीकोट गाविसको ३, ७ र ९ वडाको बीचमा पर्छ । चारैतिर डाडापाखाले घेरिएको यो ताल निकै आकर्षक छ । २ दशमलव ६ वर्गकिमी क्षेत्रफलमा फैलिएको तालको गहिराइ वर्षात्को समयमा २३ मिटरसम्म हुने गर्दछ भने हिउँदमा १८ मिटरमा खुम्चिन्छ ।
रुकुमको पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि असोज ११ देखि १५ गतेसम्म स्यार्पु महोत्सवको आयोजना गरिएको थियो । महोत्सवले रुकुमको पर्यटन प्रवर्द्धनलाई निकै सहयोग पुर्‍याएको स्यार्पु पर्यटन महोत्सव मूल आयोजक समितिका संयोजक चन्द्रबहादुर केसीले बताए । तर, रुकुमेलीलाई होम स्टे सञ्चालन तथा आतिथि सत्कारसम्बन्धी तालीमको आवश्यकता रहेको उनले बताए । अबको १० वर्षमा रुकुमलाई उत्कृष्ट पर्यटन क्षेत्र बनाउने लक्ष्य लिएका छन् उनीहरूले । रुकुमेलीहरूको युद्धको घाउमा मल्हमपट्टी लगाउन पनि तपाईंले एकपल्ट रुकुम जानैपर्छ ।

कसरी जाने रुकुम ?
काठमाडौंबाट डेढ घण्टाको हवाई यात्रापछि रुकुमको सदरमुकामस्थित सल्लो विमानस्थल पुगिन्छ । त्यहाँबाट स्यार्पुताल पुग्नका लागि २ घण्टा टाटासुमोको यात्रा गर्नुपर्छ । त्यसपछि छिमखेत, सोलावाङ हुँदै ८ घण्टाको उकालो चढेपछि स्यार्पु ताल पुगिन्छ ।

बसबाट
काठमाडौँको नयाँ बसपार्कबाट दाङ हुँदै रुकुमको सदरमुकाम मुसीकोटसम्म बसमा जान सकिन्छ । त्यसपछि उल्लिखित टाटा सुमो र पैदल यात्रा शुरु हुन्छ ।

बसोबास
रुकुमको सदरमुकाम मुसीकोट खलङ्गामा साधारण होटलहरू रहेका छन् । स्यार्पुताल क्षेत्रमा भने स्थानीय बासिन्दाको घरमा पेइङ गेष्ट भएर बस्नुपर्ने हुन्छ ।

खर्च कति लाग्छ
१) काठमाडौंबाट मुसीकोटसम्म हवाइभाडा ३ हजार ७ सय ७५ रुपैयाँ वा बसभाडा १ हजार २ सय रुपैयाँ
२) होटलमा बसोबास, खाजा, खानासहित प्रतिदिन खर्च रु. ६ सय रुपैयाँ

निजी विद्यालय छाडेर सरकारीतिर

१८ पुस, रुकुम । रुकुमको एक सरकारी विद्यालयले प्रारम्भिक तहदेखि नै अङ्ग्रेजी पढाउन थालेपछि त्यहाँ विद्यार्थीको चाप बढेको छ । विकट पहाडी भागमा अवस्थित खलङ्गा गाउँ विकास समिति–८ स्थित पशुपति माध्यमिक विद्यालयमा अङ्ग्रेजी माध्यममा पठनपाठन हुन थालेपछि निजी विद्यालयमा अध्ययनरत विद्यार्थी पनि त्यतातिर आकर्षित भएका छन् ।
विद्यालयलाई नमूना विद्यालयका रूपमा स्थापित गर्न तल्लो तहदेखि नै अङ्ग्रेजी अध्यापन प्रारम्भ गरिएको विद्यालय व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष दलबहादुर खड्काले जानाकारी दिए । अध्यक्ष खड्काका अनुसार अङ्ग्रेजी अध्यापनका लागि पाँचजना अतिरिक्त शिक्षकको व्यवस्था गरिएको छ । छोरालाई मात्र विद्यालय पठाउने अभिभावकहरूले छोरीलाई पनि उक्त विद्यालयमा धमाधम भर्ना गराउन थालेका छन् ।

रुकुममा झोलुङ्गे पुलको करोड बजेट फ्रिज

-मेगराज खड्का

२५ पौष, रुकुम । कतिखेर विकाश निमार्णका लागि पैसा छैन भन्ने गरिए पनि कतिखेर भने आएको करोडौं पैसा समेत फ्रिज हुने गरेको छ । रुकुम जिल्लामा यस्तै उदाहरण देखा परेको छ । समयमै बिकास निर्माणका योजनाहरु सम्पन्न हुन नसक्दा रुकुम जिल्लामा करोड बढी बजेट फ्रिज भएको छ ।
गत आर्थिक बर्षमा जिल्लामा बिकास निर्माणका लागि निकासा भएको १ करोड ७ लाख रकम फ्रिज भएको जिल्ला बिकास कार्यालय रुकुमले जनाएको छ । मन्त्रालयबाट समयमै बजेट निकासा नहुने र निकासा भएको बजेट पनि बिकासे कामका लागि परिचालन गर्न नसक्दा यति धेरै रकम फ्रिज भएको हो । गत बर्षको तुलनामा यो दोब्बर रकम फ्रिज भएको समेत बताईएको छ ।
कर्णाली अञ्चल र रुकुम जिल्लामा प्रत्येक बर्षको असार मसान्त भित्र योजना सम्पन्न गरिसक्नुपर्ने सरकारी प्राबधान भएपनि यस पटकदेखि कार्तिक मसान्त सम्म योजना सम्पन्न गरिसक्नु पर्ने भएपनि बजेट फ्रिज भएको हो । अब यी निमार्णधिन झोलोङ्गे पुलहरु अर्कोबर्षको बजेटबाट मात्र निमार्ण पुरा हुने जिल्ला बिकास समिति रुकुमका निमिक्त स्थानीय बिकास अधिकारी राजु आचार्यले बताए ।
कतै बिकासमा सर्बसाधारणले ब्यक्तिगत रुपमा रकम उठाएर पनि काम गरेको तर ढिला भएका कारण रकम फ्रिज भएकोले सर्बसाधरण समेत मर्कामा परेका छन । यसबर्ष पनि बजेट ढिला आय गाउँका बिकास पुरा नभई बिचैमा बजेट फ्रिज हुने सम्भाबना देखिएको छ ।

झन् छिटो फुल्यो लालीगुँरास

साधारणतया फागुन-चैतमा फुल्ने लालीगुराँस यसपालि झन् छिट्टै फुलेको छ। रुकुमका जंगलहरूमा पुस पहिलो सातामै लालीगुराँस फुलेको छ। सदरमुकामनजिकैका बारेगौरा, थर्पुपोखरा, लराभिजाउने, भण्डारीकाँडा, डिग्रेलगायतका सामुदायिक जंगलहरू लालीगुँरास फुलेर राताम्य भएका छन्।
स्थानीयहरू छिट्टै लालीगुराँस फुलेपछि अचम्ममा परेका छन्। "यति छिट्टै लालीगुराँस फुलेको मैले देखेको थिइनँ," स्थानीय वारपिोले सामुदायिक वनका सचिव पुष्कर शर्मा भन्छन्, "सायद जलवायु परविर्तनको असरले होला।" समयभन्दा दुई महिनाअघि फुलेपछि सदरमुकामबाट विभिन्न सामुदायिक वनमा जाने र गुराँस टिप्ने लहर चलेको छ। स्थानीयहरू लालीगुँरासलाई जुस तथा विभिन्न रोगको उपचारमा औषधी बनाउन प्रयोग गर्छन्।
वनक्षेत्रमा जिल्ल्ाामा क्रियाशील एलएफपी नामक संस्थाका जिल्ल्ाा संयोजक रामगोविन्द महर्जन यसपालि समयभन्दा केही महिनाअघि नै विभिन्न फलफूलहरू फल्ने गरेको बताउँछन्। "जलवायु परविर्तनको असरका कारण अफसिजनमा फलफूलहरू उत्पादन हुने गरेका हुन्," उनी भन्छन्, "लालीगुराँस त झन् यसपालि दुई-तीन महिनाअघि फुलेको छ।"
राष्ट्रिय फूलसमेत रहेको लालीगुराँसलाई जडीबुटीका रूपमा प्रयोग गरन्िछ। जिल्लाका अधिकांश जंगलहरूमा लालीगुराँस फुल्न थालेपछि वनहरू राताम्य बनेका छन्। "मैले त अहिलेसम्म पुसमै लालीगुराँस फुलेको कहिल्यै देखेको थिइनँ," खलंगा-४ का पञ्चराम केसी भन्छन्, "पहिलेपहिले त लालीगुराँसले पुसमा पालुवा हाल्थ्यो।"
Source : Nepal(कृष्णप्रसाद गौतम/मुसिकोट)